آفازی چیست ؟ چگونه درمان می شود ؟ در این مقاله سعی داریم این مطلب را به طور کامل بررسی کنیم.
آفازی چیست؟چگونه ایجاد می شود ؟
آفازی(زبان پریشی)، شرایطی است که توانایی برقراری ارتباط را از فرد، سلب می‌کند. این می‌تواند بر توانایی او در صحبت کردن، نوشتن و درک زبان، چه به صورت شفاهی و چه نوشتاری، تأثیر بگذارد. آفازی معمولاً به طور ناگهانی پس از سکته مغزی یا ضربه به سر، ایجاد می‌شود.در کل میتوان عواملی که باعث آفازی می شود به صورت زیر معرفی کرد:
- تومور مغزی
- عفونت
- زوال عقل یا اختلال عصبی دیگر
- یک بیماری دژنراتیو
- آسیب دیدگی سر
- سکته مغزی
- زمینه ی ژنتیکی
- استرس و تنش زیاد
- کم خوابی مستمر
- بیماری دیابت
- کلسترول بالا
- فشار خون بیش از اندازه
- مصرف سیگار
- مصرف زیاد موادی مانند (الکل، چربی، نمک و…)
آفازی چند نوع است ؟
- آفازی روان یا آفازی ورنیکه (Wernicke)
این نوع از آفازی به علت آسیب قسمت میانی سمت چپ مغز ایجاد می شود. افرادی که دچار این نوع از آفازی هستند می توانند صحبت کنند اما در درک صحبت دیگران مشکل دارند. کلمات و جملاتی که استفاده می کنند پر از اشتباه بوده و ممکن است اصلا بی معنی باشد و این افراد متوجه نمی شوند که جملات و کلمات اشتباه می گویند و دیگران صحبت آن ها را متوجه نمی شوند.
- آفازی ناروان، یا آفازی بروکا (Broca)
این نوع از اختلال به علت آسیب به قسمت فرونتال سمت چپ مغز ایجاد می شود و علائمی که می توان در این افراد مشاهده کرد به صورت زیر است:
- در سمت راست خود احساس کرختی و بی حسی می کنند.
- با جملات کوتاه و ناقص صحت می کنند.
- درک پایین نسبت صحبت دیگران دارند.
- در صورت مشاهده این که دیگران نمی توانند کلمات و جملات آن هارا متوجه شوند دچار افسردگی می شوند.
- آفازی گلوبال (Global)
این اختلال به علت آسیب جدی به جلو و عقب سمت چپ مغز ایجاد می شود و فرد در استفاده از کلمات مشکلات بسیار شدیدی داردو توانایی محدودی در کنار هم قرار دادن کلمات دارند و درک بسیار پاییئی نسبت به حرف زدن دیگران دارند.
- آفازی آنومیک (Anomic)
این افراد می توان گفت هنگام صحبت کردن یا نوشتن، فعل ها ، اسم ها و ضمایر را فراموش می کنند. از کلمات غیر اختصاصی مانند “آن” یا “چیز” استفاده می کنند و قادر به توصیف عملکرد یک شی هستند اما قادر به یادآوری نام آن نیستند.
علائم بیماری آفازی چیست؟
- ناتوانی در درک زبان
- ناتوانی در تلفظ (بدون وجود ضعف در عضلات)
- ناتوانی در صحبت کردن خود به خودی
- ناتوانی در نامیدن اشیاء
- ناتوانی در تکرار کردن
- پارافازی کلامی (جایگزینی و استفاده از کلمه یا صداها به جای یکدیگر)
- ناتوانی در جمله بندی مناسب
- ناتوانی در حفظ قواعد دستوری
- ناتوانی در خواندن
- ناتوانی در نوشتن
- جملات ناکامل
- عدم حفظ آهنگ و تون صدا (مثلا جمله ی پرسشی را به صورت معمولی بگوید و شما ندانید الان سوال کرد یا نه!)
- محدود شدن خزانه واژگان بیانی (مثلا فقط ۱۰ تا کلمه یا جمله بلد است)
- ناتوانی در درک دستورات یا خواسته های دیگران
تشخیص آفازی چگونه صورت می‌گیرد؟
برای تشخیص انواع آفازی از آزمایش هایی مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و توموگرافی کامپیوتری (CT) ممکن است انجام شود. که نواحی آسیب دیده مغز تشخیص داده شود.سپس یک آزمون از فرد گرفته می شود که در آن از بیمار خواسته می‌شود مکالمه‌ای را انجام دهد، اشیاء را نام ببرد، به سؤالات پاسخ دهد و دستورالعمل‌ها را دنبال کند. اگر پزشک، مشکوک به آفازی باشد، بیمار معمولاً برای معاینه جامع به آسیب‌شناس گفتار ارجاع داده می‌شود.
آسیب شناس گفتار راه های متفاوتی برای تشخیص آن به کار می برد .مانند موارد زیر:
- نام‌گذاری اشیایی که با حرف خاصی شروع می‌شوند
- مکالمه
- درک دستورات و فرمان‌ها
- صحبت کردن واضح
- بیان منسجم ایده‌ها
- تعامل با دیگران
- خواندن
- نوشتن
- درک زبان کلامی و نوشتاری
- استفاده از اشکال جایگزین ارتباط
- بلع
آیا آفازی موقت نیز ممکن است رخ دهد؟
گاهی اوقات بعضی از دلایل ممکن است باعث ایجاد آفازی به صورت موقت شوند مانند میگرن، تشنج و گاهی اوقات سکته خفیف .
آیا استرس می تواند باعث ایجاد آفازی شود؟
به طور قطع نمی توان گفت حتما استرس می تواند باعث ایجاد این بیماری شود اما خب استرس و اضطراب ممکن است گاهی اوقات سبب سکته مغزی شود در این صورت فرد ممکن است دچار آفازی آنومیک شود. پس بهتر است تا آن جا که می توانید خود را از استرس دور نگه دارید .
چگونه می توانیم به افراد که دچار اختلال آفازی هستند کمک کنیم؟
اگر کسی هستید که در اطراف شما و یا در خانواده شما فردی دچار آفازی می باشد بهتر است یک سری از نکاتی که در ادامه به شما می گوییم را رعایت کنید تا بتوانید شرایط را بهتر کنترل کنید.
- قبل از شروع صحبت، توجه شخص را جلب کرده و ارتباط چشمی خود را حفظ کنید
- حذف سر و صدای پس‌زمینه محیط
- تن صدای خود را کنترل کنید و آرام تر از حد معمول صحبت کنید.
- جملاتی که استفاده می کنید کوتاه و ساده باشند و از سوالاتی که به پاسخ پیچیده‌ای نیاز دارند خودداری کنید
- موضوع مکالمه را ناگهانی تغییر ندهید
- فرد را برای پاسخ دادن تحت فشار قرار ندهید و به او فرصت دهید تا صحبت کند
- از سوالات بله/خیر استفاده کنید
- از خطاها چشم‌پوشی کنید و از تصحیح آن‌ها خودداری کنید، زیرا ممکن است این امر ناامیدکننده باشد
- در صورت امکان به فعالیت‌های عادی بپردازید
- به‌یاد داشته باشید که این اختلال در نحوه برقراری ارتباط آن‌ها تأثیر می‌گذارد، ممکن است لحن آن‌ها لزوما بازتاب روحیه آن‌ها نباشد
- سعی کنید دفترچه یادداشت یا تعدادی کاغذ و خودکار در دست داشته باشید، زیرا این امر می‌تواند به برقراری ارتباط کمک کند
آیا آفازی را می توان درمان کرد؟ روش های درمان آن چیست؟
این اختلال اگر شدت کمتری داشته باشد همان مراحل اولیه ایجاد می توان سریع تر درمان کرد . این درمان نیز توسط گفتار درمان ها انجام می شود . نکته قابل توجه در موردروند درمان اختلال آفازی این است که این روند ممکن است کند تر پیش برود یا حتی ممکن است تا ۲ سال طول بکشد ولی خب گفتاردرمانی می کوشد تا توانایی فرد را برای برقراری ارتباط با استفاده از تواناییهای باقیمانده، بهبود بخشیده و شیوه های دیگری را برای برقراری ارتباط بیاموزد تا فرد بتواند تا حد امکان از تواناییهای زبانی باقیمانده برای جبران مشکلات زبانی استفاده کند.در این مقاله سعی کردیم به طور کامل به شما بگوییم آفازی چیست؟ و تمامی انواع آن را باهم بررسی کنیم. برای گفتار درمانی در ارومیه و دریافت مشاوره در مورد اختلال آفازی به سایت دکتر ایوب شنگه مراجعه کنید.
صفحه اینستاگرام دکتر ایوب شنگه
