تشخیص اختلال بلع به چه صورت انجام می گیرد؟ بلع به معنای عبور مواد جامع و یا مایع از داخل مجرای دهانی به سمت معده میباشد.در این عمل عضلات مختلفی در بلع نقش دارند. در صورتی که این مسیر با عوامل مختلف به مشکل برخورد کند، عبور مواد مختلف دچار مشکل شده و فرد به اختلال بلع مبتلا می شود. فرآیند بلع، برای تغذیه و هیدراتاسیون کافی حیات موجودات زنده ضروری است و از ورود غذاها و مایعات به ریهها جلوگیری میکند. بلع، فرآیند پیچیدهای است که به همکاری چندین ماهیچه نیاز دارد. در این مقاله از سایت “دکتر شنگه” قصد داریم با نحوه تشخیص این بیماری بیشتر آشنا شویم:
تشخیص اختلال بلع
برای تشخیص اختلال بلع، پزشک با انجام معاینات بالینی کامل و پرسش در مورد علائم و سابقه پزشکی بیمار اقدام میکند. در صورتی که فردی، مبتلا به علائم دیسفاژی باشد و یا غذا در دهان، گلو، گردن یا قفسه سینه گیر کرده باشد، یا اینکه مصرف غذاهای خاص باعث تحریک علائم و یا بدتر شدن آن شوند، بهتر است آنها را با پزشک مطرح کند. در مورد احساس مشکلات بلع، بروز هرگونه علائم جدید یا نگرانیهایی در سلامتی که حتی به نظر نامرتبط هستند، لازم است با پزشک صحبت شود. پزشک ممکن است یک یا چند مورد از آزمایشهای زیر را برای تأیید تشخیص و علت مشکلات بلع توصیه کند.
در اختلال بلع چندین نشانه وجود دارند که عبارت اند از:
- احساس گیر کردن غذا در گلو
- احساس سفتی یا سنگینی در گلو
- سرفه هنگام غذا
- استفراغ در هنگام غذا
- ابتلا به بیماری های تنفسی
- احساس خفگی
- صدای غر غر هنگام بلع
فرایند بلع به چه صورت انجام می گیرد؟
وقتی غذا وارد دهان میشود، زبان، غذا یا مایعات را در دهان به سمت پشت گلو حرکت میدهد. با وارد شدن غذا به گلو، اپی گلوت، نای را میپوشاند تا غذا به سمت معده هدایت شود و از استنشاق آن جلوگیری کند. هنگامی که غذا وارد مری میشود، ماهیچههای مری غذا را به سمت پایین و به طرف معده فشار میدهند و حلقهای از ماهیچهها در انتهای مری باز میشود تا غذا را به داخل معده تخلیه کند. هرگونه اختلال در هرکدام از این فرآیندها میتواند موجب اختلال بلع یا دیسفاژی شود و فرد را با دشواری مواجه سازد.
علت اختلال بلع چیست؟
اختلال بلع علت های مختلفی دارد که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- در سکته مغزی به دلیل عدم رسیدن اکسیژن میتواند باعث اختلال به اعصاب یکی از عضلات دخیل در بلع گردد.
- تومور ها چه در ناحیه های مرتبط با عضلات دخیل در بلع و چه در مغز بیمار میتوانند باعث ایجاد اختلال بلع گردند.
- انواعی از بیماری های عصبی عضلانی نظیر ام اس ،ای ال اس و یا هانتیگتون و الزایمر نیز میتوانند در اختلال بلع تاثیر گذار باشند.
- همچنین در بعضی از بیماری هایی که شناخت بیمار را درگیر میکند نیز اختلال در بلع را به وجود می آورد.
درمان اختلال بلع
برای درمان اختلال بلع در ابتدا باید علت آن را بررسی کرد. یعنی پزشک تشخیص دهد که این اختلال مربوط به چه چیزی میباشد. این درمان ها شامل درمان های دارویی، درمان های توانبخشی و انواعی از جراحی ها میباشد .هرکدام از این درمان ها بسته به نظر پزشک متخصص انجام خواهد شد .
- درمان های دارویی برای بیماران مخصوصا بیمارانی که نشات گرفته از استرس و اضطراب میباشد میتواند مفید باشد .
- درمان های توانبخشی شامل گفتاردرمانی میباشد. در گفتاردرمانی با استفاده از تکنیک هایی برای تقویت عضلات ،کاهش سفتی عضلات درگیر در اختلال بلع و ایجاد هماهنگی بین عضلات دخیل دربلع به درمان آن میپردازد.
بیشتر بدانید: گفتار درمانی در ارومیه