گفتار درمانی در بیماری های نورولوژی را در این مقاله از سایت “دکتر شنگه “بررسی خواهیم کرد: هدف اصلی از گفتاردرمانی در بیماریهای نورولوژی، حفظ توانایی بیماران برای برقراری یک ارتباط موفق که موجب بهبود یا حفظ کیفیت زندگی افراد است، میباشد. اختلالات نورولوژیکی به دلیل اختلال عملکردی در بخشی از مغز یا سیستم عصبی رخ می دهند. این بیماری ها اگر تحت درمان قرار نگیرند میتوانند باعث ناتوانیهای شدید و کاهش کیفیت زندگی شوند. طب فیزیکی به عنوان پزشکی فیزیوتراپی و یا توانبخشی شناخته می شود و هدف آن ارتقاء و بازگرداندن توانایی عملکرد و کیفیت زندگی افراد مبتلا به اختلالات فیزیکی یا ناتوانی های مغزی، نخاع و اعصاب است. یکی از درمان های موثری که در بیماری های نورولوژیکی مورد استفاده قرار می گیرد، گفتار درمانی است.
گفتار درمانی در بیماری های نورولوژی
یکی از موثرترین درمان هایی که در شاخه توانبخشی وجود دارد، گفتار درمانی است. در این روش پزشک متخصص با شناسایی اختلالات مرتبط با گفتار و زبان، مشکلات مربوط به گفتار را مورد بررسی داده و عملکرد آن را تقویت می کند. زمانی که یک فرد صحبت میکند؛ قسمتی از فرایند صحبت کردن، در مغز او اتفاق میافتد که این فرایند توسط؛ ذهن، زبان، بخشی از ریه، عضلات حنجره، لب، عضله زبان و…. انجام میشود و درنهایت باعث تولید صدا و کلمات میگردد. این امر همان گفتار است؛ افرادی که دچار این مشکل هستند و نمیتوانند به راحتی صحبت کنند باید توسط گفتاردرمان شروع به درمان کنند.
اختلالات و بیماریهای نورولوژیکی مغز شامل چه مواردی می شوند؟
سیستم عصبی انسان شامل مغز و نخاع و رشته های عصبی که در سرتاسر بدن کشیده شده و کار هدایت پیام های عصبی را به عهده دارند میشود. مغز و نخاع، این اعضای حیاتی، برای جلوگیری از آسیب دیدن درون حفاظی به نام جمجمه و ستون فقرات قرار گرفته اند. دراطراف مغز و نخاع برای محافظت بیشتر در برابر آسیب ها، مایعی به نام مایع مغزی نخاعی همانند ضربه گیر عمل کرده و مانع از آسیب به آنها می شود؛ زیرا مغز عضوی بسیار پیچیده است که علاوه بر هدایت و کنترل بدن در تکلم، تفکر و ادراک نقش دارد.
هر آسیبی به مغز می تواند باعث اختلال در بخشی از اعمال حسی یا حرکتی شود و از طرفی آسیب به نورونها یا همان سلولهای عصبی به دلیل سرعت تقسیم بسیار پایین این سلولها غیر قابل جبران است.
علت بیماری های نورولوژیک مغز
هم مغز و هم نخاع با غشاهای متعددی احاطه شدهاند که ممکن است بر آنها نیرو یا فشار وارد شود. عصبهای محیطی در عمق پوست قرار داشته و مستعد آسیبدیدگی هستند. اختلالات نورولوژیکی ممکن است بر همه مسیرهای نورولوژیکی یا یک نورون تنها آسیب وارد کنند. حتی یک اختلال کوچک در مسیر ساختاری نورون ممکن است باعث ایجاد اختلال شود. در نتیجه ممکن است بیماریهای نورولوژیکی به دلایل متعددی ایجاد شوند که برخی از این دلایل عبارتند از:
- عوامل مرتبط با سبک زندگی
- عفونتها
- عوامل ژنتیکی
- عوامل مرتبط با تغذیه
- تأثیرات محیطی
بیشتر بدانید: “گفتار درمانی در ارومیه“
علائم فیزیکی بیماریهای نورولوژیکی
- فلج موضعی یا کلی
- ضعف عضلانی
- فقدان احساس موضعی یا کلی
- تشنج
- ناتوانی در خواندن و نوشتن
- ضعف در تواناییهای شناختی
- درد بدون دلیل
- کاهش هوشیاری
روشهای گفتار درمانی در بیماریهای نورولوژی
روشهای زیادی وجود دارد که گفتاردرمانی میتواند به افراد مبتلا به بیماریها کمک کند. این روشها شامل:
- ماساژ عضلات حنجره، زیرفکی و عضلات گردن برای آزاد سازی گرفتگیهای این نقاط
- تمریناتی برای کمک به تقویت هماهنگی و قدرت عضلات حلقی- زبانی
- انجام تمریناتی برای بیان دقیقتر کلام در هنگام صحبتكردن
- تسهیل الگوی تنفسی صحیح در هنگام گفتار
- انجام تمریناتی که باعث تقویت یا شلشدن عضلات کنترلکننده تارهای صوتی میشود.
- تکنیکهای جهت بهبود تنفس برای تأکید بر کلمات خاص در یک جمله
- انجام تمریناتی جهت بهبود عمل بلع و جویدن صحیح